مدلسازی فرسایش خاک و تولید رسوب با استفاده از مدل های wepp و epm در محیط gis (مطالعه موردی: حوضه ی آبخیز سولاچای-اردبیل)

خاک یکی از مهم ترین منابع طبیعی هر کشور می باشد که امروزه فرسایش خاک به عنوان یک خطر جدی برای این منبع با ارزش و حتی برای حیات بشر به شمار می آید. بنابراین بررسی فرسایش خاک و کنترل آن امری ضروری می باشد. انجام مطالعات ارزیابی کمی و کیفی فرسایش خاک با استفاده از مدل های مختلف یکی از راهکارهایی است که از طریق آن می توان این پدیده را تا حدودی کنترل و مقدار فرسایش خاک را به حداقل رساند. هدف از این تحقیق برآورد فرسایش خاک و تولید رسوب در حوضه ی آبخیز سولاچای با استفاده از مدل های wepp (پروژه پیش بینی فرسایش آبی)، epm (مدل پتانسیل فرسایش) و نرم افزار gis (سیستم اطلاعات جغرافیایی) می باشد. به طور کلی روش کار در مدل wepp به این صورت بود که فایل مربوط به هریک از این پارامترهای مدل ساخته و وارد نرم افزار geowepp شد و در نهایت مقدار رسوب محاسبه گردید. در مدل epm نیز ابتدا نقشه ی ضرایب تهیه و سپس با توجه به این ضرایب نقشه شدت فرسایش تهیه شد. در نهایت مقدار رسوب تولیدشده محاسبه گردید. مقدار رسوب مشاهده ای نیز با استفاده از گرادیان دبی و رسوب به دست آمد. مدل wepp دارای سه روش دامنه، حوضه آبخیز و مسیر جریان می باشد. مقدار رسوب برآورد شده با هریک از سه روش فوق به ترتیب 213/0، 178/0 و 785/0، با مدل epm، 033/0 و برای رسوب مشاهده ای، 241/0 تن در هکتار در سال محاسبه شد. بنابراین مقدار رسوب برآورد شده با مدل wepp به مقدار رسوب مشاهده ای نزدیک تر بوده و این مدل از کارایی بالاتری نسبت به مدل epm در برآورد فرسایش و رسوب حوضه ی آبخیز سولاچای برخوردار است.